του Βασίλη Ραφαηλίδη
Οι περιλάλητοι κονκισταδόρες είναι απλώς πεινασμένοι και όχι εκπαιδευμένοι στρατιωτικοί, που θα μπορούσαν να οργανώσουν μεθοδικότερα την κατάχτηση της νότιας Αμερικής, που αρχίζει το 1500 και τελειώνει στα γρήγορα το 1580. Το έργο το διεκπεραιώνουν μέσα σε ογδόντα μόνο χρόνια εξαιρετικά ριψοκίνδυνοι τυχοδιώκτες και άνθρωποι εντελώς απελπισμένοι και όχι οι στρατιωτικοί. 'Ηταν οι φτωχοί που τους είχαν ρημάξει στις διώξεις οι άρχοντες της Ισπανίας και πήραν των ομματιών τους για να παν στον άγνωστο ακόμα Νέο Κόσμο, που τον λεηλατούν αγρίως, σφάζοντας ανηλεώς τους ιθαγενείς. Το Ελ Ντοράδο ''Το Χρυσαφένιο, σημαίνει η λέξη στα ισπανικά'' θα γίνει από τότε ο γεμάτος χρυσάφι μυθικός τόπος, που τον ψάχνουν λυσσασμένα τούτοι οι παρίες, πολλοί από τους οποίους γίνονται ξαφνικά ζάπλουτοι και επιστρέφουν στην πατρίδα περίπου ως ελληνοαμερικανοί πρώην γύφτοι, όχι μόνο για να παραλάβουν απ' το βασιλιά παράσημο, αυτοί οι μέχρι πριν από λίγο λούμπεν, αλλά για να παραλάβουν και τον διορισμό τους σα διοικητές σε κάποια φρέσκια και λαχταριστή ισπανική αποικία της Λατινικής Αμερικής.
Κάποιοι ιστορικοί, τουλάχιστον όσοι εξ αυτών δεν είναι καλά εξοικειωμένοι με τη διαλεκτική και δε λεν να καταλάβουν πως δεν είναι δυνατό να υπάρξει καλό χωρίς κακό και αντιστρόφως, χαρακτηρίζουν τους κονκισταδόρες είτε ήρωες και μάρτυρες, είτε καθάρματα ολκής, εξαιτίας των καταστροφών που προκάλεσαν στους ιθαγενείς. Δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο. Είναι απλώς τα αναγκαία δημιούργηματα μιας μεγάλης εποχής, αυτής ακριβώς που θα μπάσει στην Ευρώπη και τον κόσμο στην Αναγέννηση. Που λίγο συμβατικά λέμε πως αρχίζει το 1492, τη χρονιά της ανακάλυψης της Αμερικής. Την οποία, σημειωτέον, δεν την ανακάλυψε ο Κολόμβος, αλλά ο Αμέρικο Βεσπούτσι - εξου και το όνομα Αμερική προς τιμήν του. Ο Κολόμβος, εξού και το όνομα της χώρας Κολομβία προς τιμή του, εξού και το όνομα Κολούμπια του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης προς τιμήν του, εξού και το όνομα Κολούμπια της Συμφωνικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης προς τιμήν του, εξού και η γραμμοφωνική εταιρεία Κολούμπια προς τιμήν του, δεν πάτησε πρώτος το πόδι στη στεριανή Αμερική. Ο από τη Γένοβα της Ιταλίας καταγόμενος Χριστόφορος Κολόμβος γ.1451 π.1506, που ενεργούσε σαν Ισπανός, έφτασε μόνο μέχρι το νησί Σαν Σαλβαντόρ, Αγιος Σωτήρ - έτσι το ονόμασε για τη σωτηρία του ύστερα από κείνο το φοβερό ταξίδι, την 12 Οκτωβρίου 1492. Ο μεγαλύτερος κονκισταδόρ της ιστορίας ήταν 41 ετών όταν έφτασε στο Σαν Σαλβαντόρ. Πέθανε 55 ετών πάμφτωχος και εγκαταλειμμένος απ' όλους. Αυτή ήταν η μοίρα και πολλών άλλων κονκισταδόρες. Οι βασιλιάδες και οι άρχοντες τους έστιβαν σα λεμόνια και μετά τους πετούσαν. Αν και καθάρματα, αγαπώ πολύ τους κονκισταδόρες για το θάρρος τους και κυρίως για τη δύσκολη μοίρα τους. Και, βέβαια, δε θα πω πώς απεχθάνομαι τους σφαγείς των ιθαγενών, αν καί, ως σφαγείς, ήταν όντως απεχθείς. Χωρίς τη μεγαλύτερη σφαγή λαών που έγινε ποτέ στην ιστορία, Ευρώπη σήμερα και ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν θα υπήρχε. Τα υπόλοιπα δεν είναι παρά φτηνός και εύκολος λαϊκισμός, ψευτοχριστιανικής καταγωγής.
'Αλλωστε, οι κονκισταδόρες δεν ήταν παρά κάτι σαν ιδαλγοί ''idalgo''. 'Ετσι έλεγαν στην Ισπανία τους δεύτερης κατηγορίας ιππότες, αυτούς που δεν έβρισκαν εύκολα αξιοπρεπή αντίπαλο για να μονομαχήσουν μ' όλους τους κανόνες και τα έβαζαν με οτιδήποτε, ακόμα και με ανεμόμυλους, όπως ακριβώς ο πιο διάσημος ιδαλγός της παγκόσμιας φιλολογίας, ο Δον Κιχώτης, ο θρυλικός ήρωας του Σααβέντρα Μιγκουέλ Θερβάντες γ.1547 π.1616, γνωστός και ως ''ιππότης της ελεεινής μορφής''.
Ολόκληρη η λεγόμενη σήμερα λατινική, δηλαδή ισπανική Αμερική έγινε αποικία της Ισπανίας έτσι, μ' αυτόν τον απλό και σχεδόν ανέξοδο για την Ισπανία τρόπο. Που βρέθηκε ααυτοκρατορία έτσι, στα καλά καθούμενα, απ' τη μια μέρα στην άλλη, που λέει ο λόγος. Κι αν η τεράστια Βραζιλία γλύτωσε την ισπανοποιηση είναι γιατί έτυχε να πάνε εκεί περισσότερα μπουλούκια πορτογάλων κονκισταδόρες παρά ισπανών. 'Αλλωστε, οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι, που είναι μια χούφτα άνθρωποι, πάντα ήταν καλοί γείτονες και πάντα βοηθούσαν ο ένας τον άλλο.
Φρανθίσκο Πιθάρο ο καταχτητής του Περού, Φερνάνδο Κόρτες, ο καταχτητής του Μεξικού, Πέντρο ντε Βαλντίβια, ο καταχτητής της Χιλής και θεμελιωτής του Σαντιάγο. Γκαρθία ντε Παρέδες, ο καταχτητής της Βενεζουέλας, Σεμπαστιάν ντε Μπελαλκάθαρ, ο καταχτητής του Περού και του Ισημερινού, Πέντρο ντε Μεντόθα, ο θεμελιωτής της Σάντα Μαρία ντε Μπουένος 'Αιρες - Παναγία των Καλών Ανέμων -, σήμερα Μπουένος 'Αιρες, σκέτα. Αυτοί και πάρα πολλοί άλλοι κονκισταδόρες χάρισαν στην Ισπανία πλούτο και δόξα.
'Ομως, επειδή οι Ισπανοί πουλούσαν αδιάκοπα στην Ευρώπη τα κλοπιμαία απ' την Αμερική και δεν παρήγαγαν τίποτα, χρεοκόπησαν σύντομα. Διαβολομαζώματα, ανεμοσκορπίσματα. Ωστόσο, αυτοί έδειξαν το δρόμο σ' όλους τους κατοπινούς αποικιοκράτες, παρόλο που γύρω στα 1830, τότε που η Ελλάδα γίνεται κράτος, χάνουν σχεδόν όλες μαζί τις αποικίες τους, που αυτονομούνται. Τα ξενητεμένα παιδιά της πατρίδας ήξεραν κι απ' την πατρίδα να μη λογαριάζουν και πολύ τη μητέρα πατρίδα.
Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 1996
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου