Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ:
ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΡΗΓΑ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗ
.....
(1979)
Ο πρωθυπουργός της χώρας μας, ο Κ. Καραμανλής (θείος* Αυτός μας έβαλε στην Ε.Ε.), όχι μιά φορά τόνισε πώς η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ θα επηρεάσει βαθύτατα το μέλλον του 'Εθνους. Είδαμε τούς λόγους που αυτή τη στιγμή επενεργούν έτσι που να υπερισχύει η επιλογή της ένταξης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε από προηγούμενα πόσο θα μεγαλώσουν τα αποικιακά κέρδη του ελληνικού καπιταλισμού, χάρη στην ένταξη στην ΕΟΚ, ούτε ποιό μερτικό θα παραχωρηθεί στις διάφορες κοινωνικές ομάδες και τάξεις του τόπου. Μα ούτε καί είναι σωστό να σταθούμε σε τέτοια θέματα που πηγάζουν από τον καπιταλιστικό τρόπο σκέψης και ζωής (χοντροκομμένη εκχυδοποιημένη υλιστική αντίληψη για τις αξίες της ζωής). ''Θα γίνουμε περισσότερο παχύσαρκοι και παχύδερμοι ή όχι'', αυτό δεν είναι κάτι πού σχετίζεται με το εθνικό συμφέρον και το εθνικό μέλλον του Ελληνισμού.
''Η ελευθερία είναι η ουσία του ανθρώπου... Η απουσία της ελευθερίας, να ποιός είναι ο θανάσιμος κίνδυνος για τον άνθρωπο ... Από τη στιγμή που μιά ελευθερία αμφισβητείται, τότε αμφισβητείται ολόκληρη η ελευθερία'' (Κ. Μάρξ) Ζούμε στην εποχή του ιμπεριαλισμού που αμφισβητούνται όλες οι ελευθερίες
του ανθρώπου. Ολοκληρωτισμός και αλλοτρίωση είναι τα δύο ''αγαθά'' που προσφέρει ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός (κάτω από όποια μορφή κι άν παρουσιάζετι η καπιταλιστική ιδιοκτησία). 'Ετσι, με σιγουριά μπορούμε να πούμε πώς η προοπτική της ιστορικής πισωδρόμησης, είναι η προοπτική της ενίσχυσης της πολύπλευρης και πολύμορφης καταπίεσης των ανθρώπων (και σαν ατόμων και σαν λαών και σαν εθνών). Ο άνθρωπος γνωρίζει θανάσιμο κίνδυνο.
Μέσα στα πλαίσια της πιό πάνω προοπτικής εντάσσεται και η ύπαρξη και η εξέλιξη της ΕΟΚ. Η ΕΟΚ πάντα θα είναι συνδεμένη με την κοινωνική εκμετάλλευση, με την εθνική καταπίεση, με τους ανταγωνισμούς για το καπιταλιστικό κέρδος, με τις μεγάλες κρίσεις, με τους πολέμους, με την άρνηση της ελευθερίας του ανθρώπου. Κανένα μαγικό βότανι δεν πρόκειται ν' αλλάξει τη φύση της ΕΟΚ. Οι εργάτες και οι εργαζόμενοι της Ελλάδας δεν έχουν εναλλακτικές λύσεις για τη συνέχιση αυτής της κατάστασης. ΄Εχουν το δικό τους δρόμο, το δρόμο της προοπτικής της ιστορικής προόδου. Είναι η προοπτική που προσφέρει η τάση της κατάργησης της μισθωτής εργασίας και της επιβολής της αυτοδιάθεσης των εθνών. Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος που εξασφαλίζει το εθνικό μέλλον του ελληνικού λαού, τη λευτεριά του και την προκοπή του. Είναι πολύ συγκεκριμένος δρόμος. Είναι ο δρόμος που χαράσσει και τον ανοίγει ο κόσμος της δουλειάς με την αδιάκοπη πάλη του για την ολοκληρωμένη λευτεριά (κοινωνική και εθνική). Είναι ο δρόμος που η πραγματιστική και κοντόφθαλμη θεώρηση του κόσμου (ο μικροαστισμός) και δεν τον πιστεύει και δεν τον αποδέχεται. Γιατί δεν είναι ο δρόμος του ατομικού συμφέροντος, μα της χειραφέτησης της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι ο δρόμος που οδηγεί από την ταξική στην αταξική κοινωνία, από την κοινωνία των τάξεων στην κοινωνία των ανθρώπων.
Για τον ελληνικό λαό, ο δρόμος αυτός φέρνει τα ματωμένα ίχνη του Ρήγα Βελεστινλή. Ο ελληνικός λαός δημιουργήθηκε μέσα στον ιστορικό χώρο του, στο χώρο που έπλασε ο ίδιος με τη δουλειά του, με τους αγώνες του και με τη σύμπραξη πολλών άλλων λαών. Είναι ο χώρος που συνέλαβε η μεγαλοφυϊα του Ρήγα Βελεστινλή με τη Χάρτα του. Αυτόν τον χώρο, για να τον υποτάξει, η αποικιοκρατία τον κατακερμάτισε. Ο μεγάλος ιστορικός χώρος των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου κομματιάστηκε και μοιράστηκε σε ζώνες επιρροής - εξάρτησης και σε ανοιχτές αποικίες. Η περιοχή ''βαλκανοποιήθηκε'', όπως κυνικά αποκάλεσαν οι αποικιοκράτες το διαμελισμό της. Και για να γίνει αυτό, η αποικιοκρατική συνωμοσία των ευρωπαϊκών δυνάμεων κατάστρωσε και εκτέλεσε πρώτα το σχέδιο της δολοφονίας του Ρήγα.
Δύο περίπου αιώνες πέρασαν από τότε. Πολλά πράγματα άλλαξαν τον κόσμο. Από την αποικιοκρατία περάσαμε στο νεοαποικισμό. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο άμεσος τύραννος της περιοχής, κατάρρευσε. Μα ο ιστορικός χώρος των λαών των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου διατηρείται διασπασμένος. Δεν πρόκειται για καμιά στατική πραγματικότητα. Ο κάθε ειδικός ιστορικός χώρος αποτελείται από μια σειρά δυναμικά εξελισσόμενες ιστορικές σχέσεις (γεωγραφικές, γλωσσικές, οικονομικές, πολιτιστικές, πολιτισμικές, πολιτικές σχέσεις). Κι όταν ακόμα ο χώρος αυτός κατακερματίζετια με τη βία (βασικά από εξωγενείς παράγοντες), οι δυναμικές σχέσεις του (που σαν ενιαίο σύνολο από αλληλοεξαρτούμενες και αλληλοεπιδρούμενες δυνάμεις τον συγκροτούν) δεν παύουν να υπάρχουν. Δεν σβήνουν, δεν δολοφονούνται. Μα η βία που εξασκείται πάνω τους, πρώτα απ΄όλα με τον κατακερματισμό του χώρου, προκαλεί τεράστιες καταστροφές, φθορές και πισωδρομήσεις. Γεννιέται μια πραγματικά τραγική κατάσταση (από εθνικές συγκρούσεις, ανταγωνισμούς εξαρτήσεις, αιματηρούς πολέμους κλπ.). Η ιστορία του 19ου-20ου αιώνα του ιστορικού μας χώρου είναι ο πιο πειστικός μάρτυρας αυτής της τραγωδίας.
Ο Ρήγας δεν έπαυε να καλεί Βουλγάρους κι΄Αρβανίτες, Αρμένιους και Ρωηούς, Αράπηδες και ΄Ασπρους σε μια κοινή ορμή για να εξασφαλίσουν, για να κατακτήσουν τη λευτεριά τους. Το οικουμενικό πνεύμα της ανθρώπινης ελευθερίας συγκεκριμενοποιότανε στο πνεύμα της ελευθερίας του ιστορικού μας χώρου. Για το Βελεστινλή ήταν αδιανόητη η ελευθερία μονάχα για το ένα ή το άλλο έθνος της περιοχής μας. Και εδώ βρισκότανε το βάθος του στοχασμού του. Διαμελισμένος και κατακερματισμένος ο χώρος μας δεν προσφέρει σε κανένα έθνος του τις σίγουρες προϋποθέσεις της λευτεριάς του και της προκοπής του. Η σύλληψη του Βελεστινλή ήταν και καθαρά αντιαποικιοκρατική. Στάθηκε πάνω από την τάξη πέρα από την εποχή του.
Οι αστικές τάξεις του ιστορικού μας χώρου, πέρα από το εθνικό αστικό κράτος, δεν μπορούσαν, ούτε και είχαν τη θέληση, να προχωρήσουν. Κι αυτό η παγκόσμια αποικιοκρατία το αξιοποίησε στο μέγιστο δυνατό. Μετάτρεψε τη μεγάλη υπόθεση της εθνικής απελευθέρωσης των λαών του χώρου μας σε αποικιοκρατική υπόθεση διαμελισμού του και μοιράσματος του σε ζώνες επιρροής και σε αποικίες (Ανατολικό Ζήτημα). Μονάχα έτσι ήταν μπορετό η περιοχή να ενταχθεί απόλυτα στον αποικιοκρατικό διεθνή καπιταλιστικό καταμερισμό της εργασίας και φυσικά προς όφελος των αποικιοκρατών. Από τότε, ούτε λόγος να πιά να γίνεται για λευτεριά και εθνική αυτόνομη ανάπτυξη και εξέλιξη των λαών του ιστορικού μας χώρου.
''Το Ανατολικό Ζήτημα'' διαγράφηκε πιά από το λεξιλόγιο της διεθνούς πολιτικής. Μα το ''Ανατολικό Ζήτημα'' εξακολουθεί να υπάρχει. Οι συνθήκες άλλαξαν, μα η εποχή μένει η ίδια. Οχι μια φορά, οι μεγάλοι της Γής, μοίρασαν και ξαναμοίρασαν τον κόσμο. Κι αυτό δεν θα πάψει να γίνεται και στο μέλλον, για όσο καιρό η τάση του κρατικονονοπωλιακού καπιταλισμού θα υπάρχει και θα επηρεάζει την εξέλιξη της ιστορίας. ΄Ετσι, κάθε τόσο, θα μπαίνει στην ημερήσια διάταξη το ξαναμοίρασμα των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου. Κάποτε, οι αποικιοκράτες τα έλεγαν έξω από τα δόντια. Σήμερα, κάτω από την πίεση της επαναστατικής τάσης για την αλλαγή του κόσμου, μιλάνε πιο προσεκτικά. Προτιμούν τα σχέδια τους να εκφράζονται με τη δημιουργία τοπικών εθνικών ανταγωνισμών και τοπικών προβλημάτων (μακεδονικό ζήτημα, κουρδικό ζήτημα, κυπριακό ζήτημα, παλαιστινιακό ζήτημα κλπ.). Κι όταν τα παζάρια τους κάνουν αμοιβαίους προσωρινούς συμβιβασμούς, τότε στρεβλώνουν το ολοζώντανο πρόβλημα της ενότητας του χώρου μας κάτω από υποκριτικές εφήμερες εκδηλώσεις δήθεν συνεργασίας, φιλίας κλπ. των κρατών της περιοχής.
Η ένταξη μας στην ΕΟΚ (τα γράφει το 1979!) πηγαίνει να σταθεροποιήσει τον κατακερματισμό του ιστορικού μας χώρου. Σήμερα, οι δυτικοευρωπαίοι νεοποικιστές-ιμπεριαλιστές, όπως οι μακρινοί πρόγονοι τους, οι σταυροφόροι, επιχειρούν νέα μεγάλη εξόρμηση στην περιοχή μας. Μας χρειάζονται για προπομπούς, για πλασιέ τους. Πηγαίνουν να εκμεταλλευτούν τους ιστορικούς δεσμούς μας με τους άλλους λαούς της περιοχής για να κερδίσουν χαμένες αγορές, για να εκτοπίσουν ανταγωνιστές κλπ. Μας αξίζει ένας τέτοιος ταπεινός ρόλος; Μα πρέπει μια τέτοια κατάντια; Και το αντάλλαγμα; Κάποιο ίσως χαρτζιλίκι για τις ''καλές μας υπηρεσίες''. και το τίμημα; η σταθεροποίηση του καθεστώτος της ξένης εξάρτησης και κηδεμονίας (παπανδρεϊσμός σ.σ.), η ενίσχυση της τάσης του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού στην Ελλάδα, η επέκταση του ολοκληρωτισμού στις σχέσεις της ζωής μας, η αλλοτρίωση μας, ο εθνικός παραπέρα υποβιβασμός μας. Και το αποτέλεσμα; Οι σκαπανείς των αποικιοκρατών, οι σταυροφόροι, μας έφεραν την αντεπανάσταση κάτω από τη μορφή της βάρβαρης οθωμανικής κατάκτησης. Οι μεστωμένοι αποικιοκράτες της ΕΟΚ θα μας φέρουν κι αυτοί νέες περιπέτειες, καινούργιες εθνικές καταστροφές.
Για να προκόψουμε, σαν έθνος, σαν εργαζόμενος λαός, σαν δημιουργοί πολιτισμού, για να ζήσουμε με υψηλές αξίες, δεν έχουμε άλλο δρόμο από το δρόμο που οδηγεί στην αποκατάσταση της ενότητας του ιστορικού μας χώρου. Η ανάγκη αυτή γίνεται καθημερινά όλο και πιο επιτακτική. Και το μεγάλο ευτύχημα είναι πώς ο δρόμος αυτός ταυτίζεται με την επαναστατική τάση της σύγχρονης ιστορικής εξέλιξης του ανθρώπου: με την τάση της κατάργησης της μισθωτής σκλαβιάς και την επιβολή της αυτοδιάθεσης των εθνών. ΄Ετσι, ο δρόμος μας είναι και εθνικός και διεθνικός. Αρκετές φορές, η συντήρηση, πήγε να στρεβλώσει αυτό το δρόμο (με τις συγχωνεύσεις, ομοσπονδοποιήσεις κλπ των εθνικών κρατών του χώρου μας). Όχι, αυτός δεν είναι ο δρόμος της ιστορικής προόδου. Η κατάργηση της μισθωτής σκλαβιάς και η αυτοδιάθεση των εθνών δεν έρχονται ν' αντικαταστήσουν το εθνικό κράτος με το κοσμοπολίτικο κράτος (το κράτος της απόλυτης εθνικής και κοινωνικής καταπίεσης). Η κατάργηση της μισθωτής σκλαβιάς και η εφαρμογή της αυτοδιάθεσης των εθνών απονεκρώνουν βαθμιαία τα κράτη. Η αποκατάσταση της ενότητας του ιστορικού μας χώρου είναι ο μακρύς δρόμος πάλης των καταπιεσμένων (κοινωνικά και εθνικά), που καταλήγει στη μεγάλη κοινότητα των ελεύθερων ανθρώπων όλου του κόσμου. Ίσαμε τότε, που είναι υπόθεση του απώτερου μέλλοντος, ο δρόμος για την αποκατάσταση της ενότητας του ιστορικού μας χώρου, περνάει μέσα από τα δημοκρατικά κράτη της εργατικής ηγεμονίας, περνάει μέσα από την πάλη για την κατάργηση του αποικιοκρατικού διεθνούς καπιταλιστικού καταμερισμού της εργασίας.
Είναι δρόμος δύσκολος, γεμάτος αγώνες και θυσίες. Είναι, όμως, ο δρόμος της προοπτικής, της μεγάλης προοπτικής για τη λευτεριά των ανθρώπων και των εθνών. Και επειδή είναι δρόμος υπαρκτός (το μέλλον πάντα γίνεται παρόν), γι αυτό και συγκεκριμενοποιείται κάθε στιγμή. Τα βήματα είναι συγκεκριμένα για κάθε στιγμή. Τα βήματα είναι συγκεκριμένα για κάθε στιγμή. Μα επειδή είναι δρόμος της μακροπροοπτικής, γι αυτό μονάχα δύσκολος και συγκεκριμένος: είναι ο δρόμος του οραματισμού και της δημιουργικής φαντασίας. Είναι ο δρόμος που σπάει την αλλοτρίωση, που κινεί τη σκέψη, τρέφει τη φαντασία και γεμίζει τον άνθρωπο από αισθήματα μεγαλοψυχίας, αισιοδοξίας. Είναι ο δρόμος που δίνει δύναμη και θέληση για πάλη. Είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί ν΄αποκρούσει το θανάσιμο κίνδυνο που διατρέχει σήμερα ο άνθρωπος, δηλαδή να χάσει ολότελα της λευτεριά του. Γι αυτό και σαν άνθρωποι και σαν λαός και σαν έθνος, για να επιζήσουμε, δεν πρέπει ν΄αποδεχτούμε ούτε την ΕΟΚ, ουτε οποιοδήποτε άλλο υποκατάστατο της.
Πηγή: Η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και ο άλλος Δρόμος
Νίκου Ψυρούκη [1979]
Εκδόσεις Επικαιρότητα
Νίκος Ψυρούκης
[1926-2003] Παιδί των παροικιών ο Ν.Ψυρούκης , γεννήθηκε το 1926 στην Ισµαηλία της Αιγύπτου και έκανε τις βασικές του σπουδές στη Αµπέτειο σχολή του Καΐρου. Σπούδασε ιστορία στο πανεπιστήµιο του Καρόλου στην Πράγα , όπου το 1956 παρουσίασε τη
διατριβή του για τη '' Μικρασιατική Καταστροφή ''.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου